Homi Cihangir Bhabha kimdir?

Homi Cihangir Bhabha kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1909-1966) Hintli fizikçi. Atom enerjisinin Hin­distan’da kullanımına öncülük et­miştir. 29 Ekim 1909’da Bombay’da doğdu. Varlıklı bir ailenin oğlu olduğundan Bombay’da iyi bir eğitim gördü. 1932’de kazandığı bursla Cambridge Üniversitesi’nde öğrenimini sürdürdü ve 1934’te doktorasını tamamladı. Burada atom fiziği konusunda araştırma­lar yapan Bhabha, bu çalışmalarının sonucu 1941’de Royal Society üyeliğine seçildi.

1940’ta Hindistan’a döndü, Bangalor’daki Hin­distan Bilim Enstitüsü’nde teorik fizik öğretim üyeli­ğim ve atom fiziği konusundaki araştırmalarını sür­dürdü. 1942’de profesör olan Bhabha, 1945’te Bom­bay’daki Tata Temel Araştırma Enstitüsü yöneticili­ğine getirildi. 1948’de Hindistan Atom Enerji Komis­yonu kurulunca, başkanlık görevi Bhabha’ya verildi.

Uluslararası bir üne sahip olan Bhabha, çeşitli bilim kuruluşlarının üyesi olmuş, kuvantum kuramı ve kozmik ışınlar konusunda birçok bilim dergisine makaleler yazmıştır. 1955’te Birleşmiş Milletler tara­fından Cenevre’de düzenlenen, atom enerjisinin ba­rışçıl amaçlarla kullanılması konusundaki uluslararası konferansa da başkanlık eden Bhabha en verimli çağında İsviçre Alpleri üzerinde meydana gelen bir uçak kazasında, 24 Ocak 1966’da öldü.

Bhabha Cambridge Üniversitesi’ndeki öğrenimi sırasında Niels Bohr ile kuvantum kuramı üzerinde, Walter Heitler ile de kozmik ışınların anlaşılmasında önemli bir veri olan elektron sağanağı konusunda çalışmıştı. Hindistan’a döndükten sonra kozmik ışın­lar ve atom fiziği konularındaki araştırmalarını sürdü­ren Bhabha’nın başkanlığında Trombay’da atom enerjisinin araştırılmasına ve üretilmesine yönelik bir laboratuvarın yanı sıra, 1956’da İngiltere ve Kanada’ nın da yardımlarıyla Asya’nın ilk atom reaktörü kuruldu.

Bhabha’nın ölmeden önceki son çalışmaları plü­tonyum üretilmesine yönelikti. Ancak fakirliğin hü­küm sürdüğü bir ülkede nükleer enerjinin kalkınma yolunda kullanılması gerektiğini savunarak, üretilen plütonyumun bomba yapımında kullanılmasına karşı çıkmıştı.

Bhabha nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kul­lanılmasının ve atom bombalarının yasaklanmasının bir savunucusuydu. Nehru’nun teknik danışmanlığını da yapan Bhabha’nın Hindistan’ın bilim hayatında önemli bir yeri vardır.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 16. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983