Christoffel, Elwin Bruno Kimdir? Hayatı ve Eserleri

Christoffel, Elwin Bruno Kimdir? Hayatı ve Eserleri: (1829-1900) Alman, matematikçi. Diferansiyel ge­ometri, tansör analizi ve invaryantlar kuramına değerli katkılarda bulun­muştur. 10 Kasım 1829’da Aachen yakınlarındaki Montjoie’da (bugünkü Monschau) doğdu, 15 Mart 1900’de öldü. Yükseköğrenimini ve türdeş cisimlerde elektrik devinimi konusundaki doktora çalışmasını Berlin Üniversitesinde tamamladı. Montjoie, Berlin Üniver­sitesi, Zürih’teki Polytechnicum ve Berlin’deki Geverbsakademie’de çalıştıktan sonra 1872’de Strasbourg Üniversitesi’ne geçti. Buradaki derslerini 1892’ye kadar sürdürdü.

Chriscoffel
ilk makalelerinde, bir çokgenle sınır­lanmış basit bağlantılı bölgelerin bir
daire üzerine açıkorur (koniormal) gönderimlerini inceledi. 1868’de yayımladığı
“Algemeinc Thcorie der geodâtisehen Dreieeke” (“Geodezik Üçgenlerin Genel Ku­ramı”) adlı makalede, herhangi bir yüzeyde
geodeziklerin oluşturduğu üçgenler için bir trigonometri önerdi. En iyi bilinen
makalesi olan “Über dıe Transformation der homogenen Differentialausdrücke
zweiten Grades”de (“İkinci Dereceden
Homojen Diferansiyel Anlatımların Dönüşümleri Üzerine“) kendi adıyla
anılan üç indisli simgeleri tanımladı. Tansör analizinde önemli bir yeri olan
Christoffel simgeleri, tansörlerin bileşen ve türevleri emsinden yazılan bazı
anlatımlardır.

[‘^k‘]
ve {‘k’}

biçimlerinde
gösterilen farklı iki türü olan bu simgele­rin Riemann tarafından önerilen dört
indislisi de Riemann-Christoffel simgeleri olarak anılır.

Christoffel’in
1877’de yayımlanan, düzlem dal­galarının yüzeyi süreksiz bir ortamda yayılmasına
ilişkin incelemesi şok dalgalan kuramı üzerine ilk çalışmalardan biridir.
1880’de, bir Ricmann yüzeyi üzerindeki birinci türden doğrusal bağımsız integrallerin
savısınm yüzeyin “genus”una eşit olduğunu kanıtlayan Christoffel, 1882’de de p
-inci basamaktan n
değişkenli iki cebirsel anlatımın denkliğinin gerek ve yeter koşulunu bulmayı
başardı. Daha sonra, bu incelemesini kuvadratik diferansiyel anlatımlara uy­guladı.

Christoffel,
belirgin bir Riemann etkisi taşıyan çalışmalarıyla, tansör analizi ve diferansiyel
geometri­ye ilişkin yeni kavramlar getirirken invaryantlar kuramına da değerli
katkılarda bulunmuştur.

Elwin Bruno Christoffel Eserleri:

1. Toplu Matematik Araştırmaları

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 26, Anadolu yayıncılık.