Chabrier, Alexis-Emmanuel kimdir? Hayatı ve Eserleri

Chabrier, Alexis-Emmanuel kimdir? Hayatı ve Eserleri: (1841-1894) Fransız, besteci. Çağdaş Fransız mü­ziğinin oluşumunu etkilemiştir. 18 Ocak 1841’de, Puy-de-Döme’daki Ambert’de doğdu, 13 Eylül 1894’te, Paris’te öldü. Altı yaşında piyano, on yaşında keman öğrenmeye başladı. Müzi­ğe büyük bir ilgi duymasına karşın, babasının isteği üzerine, 1858-1862 arasında hukuk öğrenimi gördü. Daha sonra da, içişleri Bakanlığı’nda görev aldı. Ancak, müzik eğitimini ve çalışmalarını, amatörce sürdürmekten geri durmadı. Piyano ve kontrpuan derslerinin yanı sıra, bestecilikte kendi kendini yetiş­tirdi. Dönemin önde gelen d’Indy, Faure, Messager, Duparc gibi bestecileri ve Manet, Verlaine gibi sanatçılarıyla kurduğu ilişkiler, Fransa’daki sanat ortamını ve izlenimci resmin gelişimini yakından tanımasını sağladı.

1879’da Wagner’in Tristan und Isolde
adlı opera­sını izlemesi, Chabrier’yi derinden etkiledi. Kendini tümüyle müziğe
adamaya karar verdi; 188Q’de, on sekiz yıldan beri hoşnutsuzca sürdürdüğü
bakanlıkta­ki işinden ayrıldı. Önceleri bestelemiş olduğu operet­ler yerine,
daha ciddi müzik türlerine yöneldi. 1883’ce üç aylık bir tatil için gittiği
İspanya’dan edindiği izlenimlerin ürünü, yazdığı Espana
adlı rapsodi oldu. Aynı yıl Paris’te seslendirilen yapıt, büyük bir başarı
kazandı ve bestecinin ünlenmesini sağladı.

Chabrier, 1884 ve 1885 yıllarında,
Lamoureux Orkestrası’nda koro şefi olarak çalışmaya başladı. Tristan und Isolde’nin
ilk iki perdesinin sahnelenme­sinde yardım etti ve ardından, açıkça Wagner’in
üslubuna benzemesine çalıştığı Gwendoline
adlı ope­rayı besteledi. Bunu, kendi eğilim ve yeteneklerine daha uygun olan
lirik ve şakacı yönleri ağır basan yapıtlar izledi. Özellikle, 1887’de Paris’te
sahnelenen Le
Roi malgre lui (“Kendisine Karşın Kral”), neşeli ve canlı bir opera-comiaue’ti.
Armonik yapısı ve orkestrasyonu bakımından ilginç buluşlar getiren özgün bir
yapıt olarak görüldü ve Chabrier’nin en önemli ürünlerinden biri sayıldı.
Yaşamının son üç yılını, beden ve akıl sağlığı bozulmuş olarak ürün vereme­den
geçirdi.

Chabrier’nin müziği, parlak,
coşkulu ve mizah doludur. Genellikle, içten gelen yaratıcılıkla ve kolay­lıkla
bestelediği dikkati çeker. Yerlisi olduğu Auvergne bölgesinin bir dansı olan Bourree’nin
ritmik özelliklerinden esinlenmesi, özgün armonisi ve orkes­tra renkleri, çok
çeşitli müziksel malzemeyi kullana­rak bir bileşime ulaşabilme yeteneği, başka
bestecileri etkileyen önemli özellikleridir. Bakır nefesli ve vur­malı
çalgıların kullanılışı bakımından Espana,
Stravinski’nin Petruşka’sını
haber vermiş savılır.

Wagner etkisindeki yapıtları fazla
ilgi görmemiş, buna karşılık kişisel duyarlığını yansıtan ürünleriyle Satie,
Debussy, Ravel gibi çağdaş Fransız müziğinin önde gelen temsilcilerinin
hayranlığını kazanmış ve onları önemli ölçüde etkilemiştir.

Chabrier Eserleri:

Opera:

1. L’Etoile, 1877, (“Yıldız”);
2. Une Education manquee, 1879, (“Boşa Gitmiş Bir Eği­tim”);
3. Gwendoline, 1885;
4. Le Roi malgre luı, 1887, (“Kendisine Karşın Kral”);
5. Briseis, ou Les Amants de Corinthe ‘(ö.s.), 1899, tamamlanmadı, (“Briseis ya da Corinthe Aşıkları”).

Vokal Müzik:

1. Soprano,
   koro ve orkestra için La
   Sulamite, 1884;
2. Solo
   ses, kadın korosu ve orkestra için Ode â la musıque,
   1890, (“Müziğe Od”).

Orkestra Müziği:

1. Espana Rapsodisi,
   1883;
2. Süite pastorale, Dix Pieces
   pittoresques’m 6, 7, 4 ve 10’uncu parçalarının orkestrasvonu;
3. Joveuse Marche,
   1888.

Piyano Müziği:

1. Dix Pieces pittoresques,
   1880, (“On Pitoresk Parça”)
2. Capriccıo,
   1883; Habanera,
   1885;
3. Bourree fantasque, 1891.

Kaynak: Türk ve
Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, Cilt 25, Anadolu yayıncılık.