Çen Po-Ta kimdir? Hayatı ve eserleri: (1905) Çinli siyaset adamı ve kuramcı. Mao’nun düşüncesine yaygınlık kazandırmıştır. 1905’te Fukien’de doğdu. Ailesi çiftçi idi. 1926- 1927’de yerel yönetimin zayıf düştüğü bölgelerde egemenlik kurmuş olan savaş beylerinin varlığına son veren, merkezi bir hükümetin kurulmasına yönelik hareketlerin ilki sayılan Kuzey Seferi’ne katıldı. 1927’de Çin Komünist Partisi (ÇKP) üyesi oldu. Daha sonra Moskova’daki Sun Yat-Sen Üniversitesinde eğitim gördü. 1930’da Çin’e döndü ve Pekin’deki Çin Koleji’nde ders verdi. Bu dönemde Kuzey Çin’de ÇKP’ye bağlı olarak yeraltı çalışmalarına katıldı. 1937’de Japonya ile Çin arasında savaş çıkınca ÇKP’nin Yenan’daki karargâhına gitti. Burada parti okullarında ders verdi ve propaganda çalışmalarında sorumluluklar aldı.
Savaş yıllarında Mao’nun siyasal sekreteri olarak görev yaptı.
Mao’nun düşüncelerine yorumlar katarak siyasi konularda makaleler yazdı. Bu
makaleler ÇKP Merkez Komitesi’nin yayın organı olan Jen-min Jih-Pao’da (“Halkın Günlüğü”) yayımlandı. 1958’de ÇKP’nin yayın
organlarından Hung Ch’i’nin (Kızıl
Yıldız) yazı işleri müdürü oldu.
1965’te politbüro üyeliğine seçildi. Politbüronun yönetici kurulu
olan 5 kişilik kurulda yer aldı. Kültür Devrimi’nin etkin kişilerinden olan Çen
Po-Ta 1967’de Pekin Üniversitesi’ne rektör seçildi. 1971’de Kültür Devrimi’nin
aşırı yanlarına karşı gelişen tepkiler sonucu politbürodaki görevinden alındı.
Daha sonra iktidarı ele geçirmek için Mao’ya karşı Lin Piao ile birlikte komplo
düzenlemekle suçlandı. 1973’te ÇKP’nin X. Kongresi’nde alınan kararla tüm
görevlerinden uzaklaştırıldı.
Çen Po-Ta
Eserleri:
- Mao
Tse-Tung’s Theory of the Chinese Revolution is the Comhination of Marxism-
Leninism with the Chinese Revolution, 1951, (“Mao Zedung’un Çin
Devrimi Kuramı Marxizm-Leninizm’in Çin Devrimi’yle Birleştirilmesidir”); - Mao Tse-tung
and the ChineseRevolution,l95\(“ Mao Zedung ve Çin Devrimi”).
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 29, Anadolu yayıncılık, 1984.
Yorumlar kapalı.