Çao Meng-Fu kimdir? Hayatı ve eserleri

Çao Meng-Fu kimdir? Hayatı ve eserleri: (1254-1322) Çinli ressam ve yönetici. Ven-jetı-hua üslubundaki resimleriyle tanınmıştır. Çeikang Eyaleti’nin Huçov kentinde doğdu. Sung imparatorluk ailesindendi. O yıllarda Çin’de yeniden sivil yönetime geçilmiş, geleneksel değerler anlam kazanmış ve yöneticiler sınavla seçilmeye başlanmıştı. Çao Meng-Fu daha çocukluğundan yük­sek görevler için yetiştirilmiş olduğundan yöneticilik, kompozisyon ve şiir dallarında açılan sınavları başara­rak devlet memurluğuna atandı. Bu görevi, Sung Hanedanı’nın Türk Moğol boyları tarafından devrilip Kubilay Han’ın imparator ilan edilmesine değin sürdü. Bundan sonra zor günler geçirdiyse de 1286’da Moğol imparatorluk ailesi Yuenler’in yönetimi sıra­sında yeniden görev aldı. İstilacıların yanında çalış­maktan memnun olmamakla birlikte bu görevini sürdürdü ve Moğollar’ın Çinliler’e karşı katı tutumla­rının yumuşamasını sağladı. Beş ayrı imparator za­manında, Hanlin Edebiyat Akademisi müdürlüğü ile Çeikang ve Kiangsi eyaletleri valiliği gibi önemli görevlere getirildi. Ölümünden sonra kendisine Vei Dükü unvanı verildi.

Gençliğinde ressam olan amcasının etkisiyle Ao Şan’ın yanında
çalışmış ve Ç’ien Hsüan’dan etkilen­miştir. 1286’da görevli gittiği Kuzey
Çin’de, 10. ve 11. yy ustaları Li Çeng, Tung Yüan ve Fan K’uan’ın yapıtlarını
satın almış ve ilk resimlerinde bunlardan etkilenmiştir. Her zaman
kopyacılıktan kaçınmış, resimde en önemli öğenin eskiye yeni bir ruh vermek
olduğunu savunmuş, eski ustaların doğaya yaklaşım biçimlerinden yararlanan bir
anlatım yönteminin geliştirilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.

Resim alanında iki ayrı yol izlemiştir. Bir yandan Yüan döneminde
yeniden canlandırılmış olan eski resim üslubu “Yeşil ve Mavi”nin yapay
renklerini ve özenli, okunaklı desenlerini uygulamıştır. Öbür yan­dan ise ven-jetı-hua ustası Mi Fu’ya duyduğu hayran­lığın etkisiyle mürekkeple
çalışmış, bilimsel resmin görüntüde gerçekliğe önem vermeyen kompozisyon
düzenini benimsemiştir. 1295’te yaptığı, Ç’iao ve Hua
Dağları’nda Sonbahar Renkleri adlı
çalışması, eski geleneğe yeni bir yorum getirdiği en önemli yapıtı sayılır.
Çizdiği bambu ve hayvan resimleriyle dünyaca tanınırken, özellikle at
resimleri, koleksi­yoncular tarafından çok aranır olmuştur.

Çao Meng-Fu
Eserleri:

1. Ç’iao ve Hua
   Dağları’nda Sonba­har Renkleri, 1295, Ulusal Saray Müzesi, Taiwan;
2. Su Köyü, 1302;
3. Atları
   Sulama, 13. yy sonu, Saray Müzesi, Peking;
4. Bambu, Kayalar ve Yalnız
   Orkideler;
5. Koyun ve Keçi.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 29, Anadolu yayıncılık, 1984.