William Cobbett Kimdir? Hayatı ve Eserleri: (1763-1835) İngiliz, gazeteci. Sanayi Devrimi’nin yol açtığı yıkımların geleneksel tarım toplumuna geri dönüşle aşılacağını savunmuştur. 9 Mart 1763’te Surrey’in Farnham kentinde doğdu, 18 Haziran 1835’te Londra’da öldü. Küçük bir çiftlik sahibinin oğluydu. Okula ancak kısa bir süre devam edebildi. 19 yaşındayken ailesini terk ederek Londra’ya gitti ve bir matbaacının yanında çalışmaya başladı. 1784’te orduya katıldı ve 1791’e kadar askerlik yaptı. 1791 ’de zimmetine para geçirmiş bazı subayları mahkemeye verdi ve 1792’de bir broşür yayımlayarak ordudaki yolsuzlukları halka duyurmaya çalıştı. Ancak tüm bu çabalan kendisine karşı kullanılınca, 1792’de İngiltere’yi terk etti. William Cobbett, önce Fransa’ya, sonra da ABD’ye geçti ve gazeteciliğe başladı. Aralarında Political Censor ve Porcupine Gazette’nin de bulunduğu birçok dergi ve broşür çıkardı. Peter Porcupine imzasıyla yayımlanan yazılarında Fransız Devrimi’ne karşı çıktı, ABD’de Federaller’le Demokratlar arasında süregelen mücadelede Federaller’i destekledi, kilise adamlarını eleştirdi. Fransız Devrimi’ni destekleyen bilim adamı Joseph Priestley’e karşı saldırılar yöneltti. Ünlü fizikçi, demokrat görüşlü Dr. Benjamin Rush’ı iyileştirme tekniğiyle hastalarını öldürmekle suçlayınca, Rush tazminat davası açtı. William Cobbett davayı kaybetti ve böylece ABD’deki gazetecilik yaşamı sona erdi. 1800’de İngiltere’ye geri dönen Cobbett muhafazakâr Tory Partisi yandaşı oldu. Londra’da bir kitapçı dükkanı açtı. 1802’de Tory eğilimli Weekly Political Register dergisini yayımlamaya başladı ve dergiyi – ölümüne dek kendisi yönetti.
William
Cobbett, ABD’deyken
muhafazakâr görüşleri savunmuşken, İngiltere’ye dönünce radikal düşünceleri
savunmaya başladı. 1804’te yeniden iktidar olan Pitt’in mali siyasetini eleştirdi.
Hükümeti Napoleon Savaşları’nı sürdürmekle suçladı. Özellikle savaşın yol
açtığı iktisadi sorunlarla ilgilendi ve tarım işçilerinin yaşam koşullarının
bozulması karşısında önlemler alınması gerekliliğini savundu. Dergisi kısa bir
süre içinde radikal düşünceleri yayan bir organ durumuna geldi. Cobbett orduda
baş gösteren bir ayaklanmaya karşı hükümetin aldığı tavrı eleştiren
yazılarından dolayı, 1810’da 2 yıl hapse mahkûm edildi. 1812’de hapisten
çıktıktan sonra İngiltere’de çalışan kesimlerin çıkarlarının sözcülüğünü
yapmaya başladı. Yeniden çıkarmaya başladığı Register’da parlamento reformunu savundu, hükümeti fazla vergi almakla ve
savaş sonrası dönemde işsizliğin artmasına göz yummakla suçladı. Tüm bu
çabalarının sonucunda 1815’ten sonra, aralarında Hunt, Burdett, O’Connell gibi
kişilerin de bulunduğu Radikaller’in önderi oldu.
Cobbett 1816’da Register’ın halk için ucuz bir nüshasını çıkarmaya başladı. Derginin
tirajı kısa zamanda 60.000’e yükseldi. İngiliz hükümeti Cobbett’i 1817’de
yeniden ABD’ye gitmek zorunda bıraktı. 1819’a kadar ABD’de kalan Cobbett,
İngiltere’ ye dönüşünde halkın yeni düşmanının sanayileşme olduğunu ileri sürdü
ve geleneksel İngiliz tarımını yücelten denemeler yazdı. Bu denemelerini
1830’da Rural
Rides
(“Köyde Gezintiler”) adlı bir kitapta topladı.
William
Cobbett, 1832’deki
seçim reformu yasasının kabul edilmesinden sonra Avam Kamarası’na girdi. Ancak
seçim reformu ‘zanaatkarlara ve işçilere oy hakkı vermediği ve toprak
sahiplerinin siyasetteki egemenliğini kırmadığı için Cobbett ve Radikaller
tarafından eleştirildi. Cobbett, yeni Whig hükümetinin çalışmalarının çoğuna,
özellikle 1834’te kabul edilen Yeni Yoksul Yasası’na karşı çıktı. Ticaret ve tarım
kökenli kârların tümünün köylülerin sırtından elde edildiğini söyledi. Yoksulluğun
ortadan kaldırılmasının ancak tarımda geleneksel üretim ilişkilerine geri
dönüş ile gerçekleşeceğini ileri sürdü.
William Cobbett Eserleri:
- English
Crammer, 1818, (“İngilizce Gramer”); - Advice
To Young Men, 1829, (“Gençlere Öğüt”); - Rural Rides, 1830, (“Köyde
Gezintiler”).
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 26, Anadolu yayıncılık.
Yorumlar kapalı.