Metin And kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Metin And kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1927) Türk tiyatro araştırmacısı, eleştir­men. Özellikle geleneksel Türk tiyat­rosunu incelemiştir. İstanbul’da doğdu. İlk ve ortaöğrenimini yaptığı Galatasaray Lisesi’ni 1946’da bitirdi. 1950’de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olduktan sonra İngiltere’ye gidip iki yıl Londra Üniversitesi’nde okudu. 1956’da Rockefeller Vakfı bursuyla ABD ve Avrupa’da tiyatro ve bale konusunda incelemeler yaptı. 1967’ye değin serbest çalıştı; Amerika, Avrupa, Asya ülkelerinde çok sayıda uluslararası toplantıda Türkiye’yi temsil etti, konferanslar verdi. Ankara Üniversitesi’ne öğretim görevlisi olarak girdikten sonra “Meşrutiyet Çağı Siyasal, Hukuki ve Toplum­sal Düzeninin Türk Tiyatrosuna Etkisi” adlı teziyle edebiyat doktoru oldu. Türk Etnografya ve Folklor Derneği başkanlığı yaptı. Geleneksel Türk Tiyatrosu adlı çalışmasıyla 1970 Türk Dil Kurumu Bilim Ödülü’nü kazandı. 1983’te Ankara Dil ve Tarih Coğraf­ya Fakültesi Tiyatro Kürsüsü’nde ve Basın Yayın Yüksek Okulu’nda öğretim görevlisi olarak çalışmak­taydı.

Metin And, yazarlığa 1956 yılında Forum dergi­sinde başladı. Daha sonra devraldığı bu dergiyi bir süre yönetti. Değişim, Dost, Oyun, Türk Dili gibi dergilerde çok sayıda makale, inceleme, oyun eleştiri­si yazdı. Ulus, Vatan, Milliyet gazetelerinde tiyatro ve bale eleştirmenliği yaptı. Dış ülkelerde çıkan çeşitli yayınlarda Türk tiyatrosunu tanıtan yazılar yazdı. Tiyatro tarihini, özellikle de geleneksel Türk tiyatro­sunun tarihini ve gelişmelerini inceleyen kapsamlı araştırmalara yöneldi. Ortaoyunu, Karagöz ve Türk Seyirlik Oyunları’nı konu alan kitapları önemli bir boşluğu doldurdu. Türk tiyatrosunu başlangıcından günümüze değin izleyen dört ciltlik çalışmasıyla ulusal tiyatronun gelişimini çok sayıda belgeyle ve olgusal bilgiler vererek sergiledi. Ortaoyunu’nun klasik metinlerini derleyip yayımlayarak bu konuda pratik çalışmalara gireceklere zengin malzeme sağladı. Yurt dışında yayımlanan kimi ansiklopedilerin “Tür­kiye”, “Türk Tiyatrosu”, “Türk Edebiyatı” gibi maddelerini yazdı. Geleneksel Türk tiyatrosunun önemini yansıtmaya, Türkiye’ye özgü bir tiyatro eyleminin içindeki işlevim vurgulamaya çalıştı.

YAPITLAR:

1. Gönlü Yüce Türk, 1958;
2. Kırk Gün Kırk Gece, 1959;
3. Dances of Anatolian Turkey, 1959;
4. Bizans Tiyatrosu 1962;
5. Kavuklu Hamdi’den Üç Ortaoyunu, 1962;
6. Dionisos ve Anadolu Köylüsü 1962;
7. Ataç Tiyatroda, 1963;
8. A History ofTheater and Popular Entertainment in Turkey, 1964;
9. Türk Köylü Dansları, 1964;
10. Geleneksel Türk Tiyatrosu, 1969;
11. 100 Soruda Türk Tiyatrosu Tarihi, 1970;
12. Meşrutiyet Döneminde Türk Tiyatrosu, 1971;
13. Tan­zimat ve İstibdat Döneminde Türk Tiyatrosu, 1972;
14. 50 Yılın Türk Tiyatrosu, 1973;
15. Tiyatro Kılavuzu, 1973;
16. Oyun ve Bügü, 1974;
17. Osmanlı Tiyatrosu, 1976;
18. Türkiye’de ve Dünyada Gölge Oyunu 1977;
19. İnsanüstülük Taslayanların İçyüzü, 198

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 14. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983