Birinci Carol kimdir? Hayatı ve eserleri: (1839-1914) Romanya kralı. Bağımsız Romanya’nın ilk kralıdır. 20 Nisan 1839’da Sigmaringen’de (günümüzde FAC’da) doğdu, 10 Ekim 1914’te Romanya’nın Sinaia kentinde öldü. Asıl adı Kari olup Hohenzollern hanedanından bir Alman prensiydi. Dresden ve Bonn’ da öğrenim gördü. 1864’te Danimarka’yla savaşan Prusya ordusuna subay olarak katıldı. 1859’da Eflâk ve Boğdan Osmanlı egemenliği altında birleştirilerek Romanya prensliği adını almış ve başına Alexandru Cuza (Kuza Bey) getirilmişti. Cuza’nın 1864’teki toprak reformu girişimi soylular arasında hoşnutsuzluk yaratmıştı. Bunun üzerine Prens Karl, I. Carol adıyla kuzeni Fransız imparatoru III. Napoleon’un da onayı ve soyluların desteğiyle Şubat 1866’da, görevden alınan Cuza’nın yerine Romanya’nın başına geçti. Nisan 1866’da yapılan bir halk oylamasıyla da prens seçildi. Carol, 1869’da Wied prensesi Elizabeth’le evlendi.
1870-1871 Fransa-Prusya savaşı sırasında Birinci Carol Prusya’dan yana tavır aldı. Prusya’nın savaştan galip çıkması ve Romanya’yı koruyan bir tavır alması I. Carol’un etkinliğini artırdı.
1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı çıktığında, Birinci Carol bağımsızlık isteminde bulundu. Ancak bu istemi Osmanlı yönetimi taralından kabul edilmeyince Rusya’nın yanında savaşa katıldı. Birinci Carol’un iyi eğitim görmüş yaklaşık 50.000 kişiden oluşan ordusu Plevne’nin ele geçirilmesinde Rus güçlerine büyük katkıda bulundu. Savaş sonrası 13 Temmuz 1878’de Romanya prensliği bağımsızlığına kavuştu. Romanya 1878 Berlin Antlaşması gereğince Baserabya’yı Rusya’ya vererek, Bulgarlar’ın ve Türkler’in çoğunluğu oluşturduğu Dobruca’yı aldı.
Birinci Carol, 26 Mart 1881’de Romanya’nın ilk kralı oldu. 1883’te Almanya ve Avusturya-Macaristan ile I. Dünya Savaşı’na dek sürecek olan gizli bir antlaşma yaptı. 1913’te Dobruca’nın güneyinde kalan bölgeyi Bulgaristan’dan almak amacıyla II. Balkan Savaşı’na katıldı.
I. Dünya Savaşı başladığında Romanya’nın tavrını belirlemek amacıyla 3 Ağustos 1914’te toplanan Consiliul de Corona’da (Taç Konseyi) ülkesinin Almanya’nın yanında savaşa girmesini sağlamaya çalıştı. Ancak konsey Romanya’nın tarafsız kalmasına
karar verdi. Bu karardan iki ay sonra ölen I. Carol’un varisi olmadığı için evlat edindiği yeğeni, l.Ferdinand adıyla tahta geçti. Ağustos 1916’da Romanya itilaf devletlerinin yanında savaşa girdi.
Birinci Carol, Prusya askeri eğitim sistemini örnek alarak güçlü bir askeri örgütlenme oluşturmuştu. Sanayici ve bankacıları gözeten mali önlemler almış, ancak nüfusun ağırlıklı bir bölümünü oluşturan kırsal kesimin sorunlarını göz ardı ettiği, özellikle topraksız köylülerin sorunlarına eğilmediği için 1907’de yaklaşık 10.000 kişinin ölümüne yol açan kanlı köy ayaklanmalarını engelleyememiştir.
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, Cilt 23, Anadolu yayıncılık.
Yorumlar kapalı.