Elme-Marie Caro kimdir? Hayatı ve eserleri: (1826-1887) Fransız, filozof. Özdekçi ve pozitivist okullara karşı çıkmış, seçmeci öğretiyi benimsemiştir. Poitiers’de doğdu. Paris’te öldü. Stanislas Koleji’nde başladığı öğrenimini 1845’te Ecole Normale’de sürdürdü. 1848’de bitirdiği okulda öğretmen oldu. 1852’de felsefe doktoru sanını aldı. 1853’te Saint-Dominique et les Dominicains (“Saint-Dominique ve Dominikenler”) ve Vie de Pic IX, (“IX. Pius’un Yaşamı”) adlı kitaplarını yayımladı. 1854’te Douai Edebiyat Fakültesi’ne atandı. Bu sıradaki çalışmaları, sonra, Etudes morales sur le temps present (“Çağımız Üzerine Ahlak Araştırmaları”) adıyla basıldı. Önce Paris’teki Bonapart Koleji’ne profesör, sonra 1858’de Ecole Normale’e konferansçı, 1861’de de Paris Akademisi’ne müfettiş olarak atandı. 1846’dan ölümüne dek Sorbonne’da Garnier’nin kürsüsünde dersler verdi. 1874’te Fransız Akademisi’ne giren Caro, La France gazetesi, Revue Europeene, Journal des Savants ve Revue de Deux-Mondes gibi süreli yayınlarda yazılar yazmış ve çeşitli filozofları eleştiren birçok kitap yayımlamıştır.
Felsefesi daha çok V. Cousin’e bağlı olan Elme-Marie Caro, Özdekçiliğin ve Pozitivizmin karşısına seçmeci bir eleştiri dizgesiyle çıkmıştır. L’Idee de Dieu et ses nouveaux critiques (“Tanrı Düşüncesi ve Onun Üzerine Yeni Eleştiriler”), adlı yapıtında Pozitivist okula bağlı olan Taine’i, dine doğaüstü bir yaklaşım getirilmesini yadsıyan Renan’ı ve Tanrı’nın yalnızca düşünen varlık için varolduğunu söyleyen Vacherot’yu eleştirmiştir. Problemes de morale sociale (“Toplumsal Ahlakın Sorunları”) adlı yapıtında tanrıbilimden çok felsefeye dayanan bir din görüşüne ulaşan Caro, ayrıca “hak” düşüncesinin nereden geldiğini araştırmıştır.
Elme-Marie Caro insanların hukuka inandıklarını, ancak nedenini bilmediklerini belirttikten sonra, hukukun ya saçma bir inan, ya geçici uzlaşmaları yansıtma yöntemi, ya da güvenliği sağlayan güçlülerin yetkesi olduğunu sövler. Proudhon’ın De la justice dans la Revolution et dans l’eglise (“Devrimde ve Kilise’de Adalet Üzerine”) adlı yapıtında kendi içkin adalet kuramını, aşkın adalet kuramıyla karşılaştırmasını ve “insan eşitlikte, toplum ise kargaşada adalet arar” sözlerini eleştirerek, ahlakın metafizikten ayrılamayacağını ileri sürdü. Girarden’in sosyal güvenliği sağlamak yoluyla, ahlaka dayanmayan bir hukuk kurulabileceği görüşünü gerçekdışı bularak karşı çıktı. Pozitivist ahlakı, özdekçi ahlaka yeğlemekle birlikte, ahlak eşitliğinin matematiksel eşitliğe benzemediğini belirtti. Böyle bir dizgenin zihinsel öğeleri ahlak öğelerine yeğlediğini öne sürdü. Ahlak olgusunda hayvansal içgüdülerin biçim değiştirmesinden başka bir şey görmeyen evrimcilerle birlikte, “bir evrimin ürünü” ya da “bir zamanın ürünü” olmayan bir kuralın, hukuk kuralı olamayacağını savundu.
Karsı çıktığı görüşleri, çeşitli filozofların birbirini tutmayan görüşleriyle yıkmaya çalışan Caro, özgün bir bakış açısı geliştirememiştir.
Elme-Marie Caro Eserleri:
- Saınt-Dominique et les Dominicains, 1853,(“Saint-Dominique ve Dominikenler”);
- Vic de Pic IX, 1853,'(“IX. Pius’un Yaşamı”);
- Etudes morales surle temps present, 1854, (“Çağımız Üzerine Ahlak Araştırmaları”);
- L’Idee de Dieu et ses nouveaux critiques, (“Tanrı Düşüncesi ve Onun Üzerine Yeni Eleştiriler”);
- Problemes de morale sociale, 1876, (“Toplumsal Ahlakın Sorunları”).
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, Cilt 23, Anadolu yayıncılık.
Yorumlar kapalı.