Asaf Halet Çelebi kimdir? Hayatı ve eserleri

Asaf Halet Çelebi kimdir? Hayatı ve eserleri: (1907-1958) Türk, şair. Mistik bir dünya görüşüy­le yazdığı şiirleriyle 1940’lardaki yeni­leşme hareketinde Doğu kültüründen kaynaklanan bir içeriği Batılı bir bi­çim anlayışıyla işleyerek yer aldı. 29 Aralık 1907’de, İstanbul’da doğdu, 15 Ekim 1958’de öldü. Bir süre Galatasaray Sultanisi’nde okudu. Sanayi-i Nefise Mekteb-ı Alisi’ne (Güzel Sanatlar Akademisi) devam etti, üç ay sonra ayrıldı. Adliye Meslek Mektebi’ne geçti, buradan mezun oldu. Üsküdar Asliye Ceza Mahkemesi’nde zabıt kâtipliği, Osmanlı Bankası’nda, Devlet Deniz Yolları İdaresi’nde ve Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü kitaplığında memurluk yaptı.

Divan ve Fars edebiyatı konularında yetkin olan Asaf Halet Çelebi,
ilk gençlik yıllarında gazel ve rubailer yazdı. 1937’den sonra serbest
biçimdeki şiirleriyle Batı şiirine yöneldi. Bununla birlikte Doğu- Batı kültürü
arasında bir bireşim arayışını sürdürdü. Bu bireşim şiirlerine yer yer gerçeküstücü
bir görü­nüm verdi. Masalımsı deyişlerle bezenmiş soyut, kapalı ve sezgiye
ağırlık veren şiirler yazdı.

Asaf Halet Çelebi’nin şiirleri mistik bir dünya görüşüne dayanır.
Şiirle yaşamı özdeş görür. Bu bağlamda şiiri, “somut araçlarla soyut bir âlem
yaratmak” sözleriyle tanımlar. Bireyin “öz”e ulaşma isteği ve benlik arayışını,
tasavvufi bir görüşle yansı­tır. Yabancı sözcük öbeklerini kullanırken anlamdan
çok ses değeri ve çağrışım gücünü önde tutar. Bu da, yer yer, onun şiirine
dilin bildirişim gücüne duyulan güvensizliği hareket noktası olarak alan lettrisme (harfçilik) şiir akımına yaklaşan bir görünüm verir.

Eski edebiyat üzerine yazıları ve incelemeleriyle de tanınmıştır.
Fars ve Hint edebiyatı konularını içeren, dergilerde kalan tanıtma yazıları; inceleme
ve araştırmaları yanında, yayımlanmış kitapları da bu­lunmaktadır.

Asaf Halet Çelebi
Eserleri:

Şiir:

1. He, 1942;
2. Lâmelif, 1945;
3. Om Mani Padme
   Hum, 1953.

İnceleme:

1. Mevlânâ, 1940;
2. Molla Cami, 1940;
3. Eşrefoğlu
   Divanı, 1944;
4. Naima, 1953;
5. Divan
   Şiirinde İstanbul, 1953;
6. Ömer Hayyam, 1954;
7. Mevlânâ ve Mevlevilik, 1957.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 29, Anadolu yayıncılık, 1984.