Asaf Çiğiltepe kimdir? Hayatı ve eserleri

Asaf Çiğiltepe kimdir? Hayatı ve eserleri: (1934-1967) Türk tiyatro oyuncusu, yönetmeni ve şair. Türk tiyatrosunda önemli yeri olan Arena ve AST (Ankara Sanat Tiyatrosu) topluluklarının ku­rucularındandır. Ankara’da doğdu, 7 Haziran 1967’de İslahiye’de öldü. Galatasaray Lisesi’ndeki ilk ve ortaöğreniminin ardından, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne girdi. 1954’te Haldun Dormen’in yönetimindeki amatör bir topluluk olan Cep Tiyatrosu’na katıldı. İki yıl sonra Fransız Dışişleri Bakanlığı’nın bursunu kazanınca, tıp öğrenimini yarıda bırakarak tiyatro eğitimi için Pa­ris’e gitti. 1959 dolaylarında, TNP’de (Theâtre Natio­nal Populaire-Ulusal Halk Tiyatrosu) rejisör yardım­cılığı, Comedie de Saint-Etienne ve Compaigne Chavert’de oyunculuk ve yönetmenlik yaptı. Aynı yıl tiyatro ile ilgili inceleme ve araştırmalar için Almanya, İsveç ve Finlandiya’ya gitti. 1960’ta yurda dönerek Muhsin Ertuğrul yönetimindeki İstanbul Şehir Tiyat­rosu’na katıldı, burada oyunlar sahneye koydu. 1962’de arkadaşlarıyla birlikte Arena Tiyatrosu’nu kurdu. Sonradan Güner Sümer’in de katıldığı bu toplulukta A. Jary’nin Ubu adlı oyunlarından kendi derlediği Kral Übü’yü ve M. Ayme’nin Başkalarının Kellesi’ni sahneledi. Alışılmışın dışındaki yorumlarıy­la bu iki oyun beklenilen ilgiyi toplamadı. Buna karşın, I. L. Caragiale’nin Kayıp Mektup’unun ardın­dan sahneye koyduğu ve kendisinin de rol aldığı Y. Haşek’in Aslan Asker Şvayk’ı yılın sanat olayı oldu.

1963’te Arena’dan ayrılan Çiğiltepe Ankara’da AST topluluğunu kurdu. Güner Sümer’le birlikte AST’ın birçok oyununu yönetti ve toplulukla turne­ler düzenleyerek bütün Anadolu’yu dolaştı. 1967’de Orhan Kemal’in 72. Koğuş adlı oyunuyla En iyi Yönetmen Ödülü’nü kazandı. Aynı yıl bir Anadolu turnesinde geçirdiği trafik kazasında öldü.

Çiğiltepe Paris’te TNP’de
gördüklerini, Türk tiyatrosuna aktarmaya çalışmıştır. “Burjuva tiyatrosu”nun
karşısına “halk tiyatrosu” kavramı ile çıkmış, Arena tiyatrosundaki
etkinlikleri ile Türk tiyatro tarihinde yeni bir dönem başlatmıştır. Daha
sonra, Arena’daki deneyimlerine de dayanarak kurduğu AST’ta da bu tiyatro
çizgisini daha geliştirerek sürdürmüştür.

1953-1957 arasında Yenilik ve Mavi gibi dergi­lerde şiirleri
yayımlanan Çiğiltepe, 1957’de Cumhuri­yet Gazetesi’nin Yunus Nadi Şiir Ödülü’nü
kazan­mıştır.

Asaf Çiğiltepe
Eserleri:

Yönettiği Oyunlar:

1. Kral Übü; 1962;
2. Başkalarının Kellesi, 1962;
3. Kayıp Mektup, 1962;
4. Aslan Asker Şvayk, 1962;
5. Godo’yu
   Beklerken;
6. Mezarsız Ölüler;
7. Ölü Canlar;
8. 72.Koğuş, 1967.

Oynadığı Oyunlar:

1. Kral Übü;
2. Aslan Asker Şvayk.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, Cilt 29,
Anadolu yayıncılık, 1984.