Ali Mümtaz Arolat kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Ali Mümtaz Arolat kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: İstanbul’da doğdu (1897). Ortaöğrenimini Galatasaray ve Ticaret lisele­rinde tamamladıktan sonra bankacılık mesleğini seçti. Uzun yıllar Türkiye îş Bankası’nda çalıştı. Emekli olmadan önce bu bankanın muhasebe müdür muavinliğini yapıyordu. 4 Eylül 1967’de öldü.

Şair (1918-19), Nedim (1919) dergilerinde çıkan ilk şiirleriyle mütareke döneminin edebiyat çevrelerine kendini kabul ettiren Ali Mümtaz, daha son­ra Dergâh (1921-23) dergisinin öne çıkardığı şairlerin başında göründü. 45 şi­ir yayımladığı bu derginin öncülerinden sayılan Yahya Kemal’in güvenini ka­zandı. Genellikle doğa ve çevre ilişkileri içindeki insana bağlı duyarlıkları iş­lerken hece ölçüsü içinde hem dengeli, hem değişik bir ses yaratabilmişti. Bu yönüyle “Pınar” adlı şiir için, “âdeta bir akarsu mûsikisi” diyen Yahya Ke­mal’in “yeni zevk ve tahassüs” getirdiğini söylediği şairler arasında sayıldı. Ne ki, Cumhuriyet’ten sonra kendini yenileyemedi. Millî Mecmua (1925-27) ve Varlık’ta yayımladığı kimi şiirlerde (İlham, sayı 32, 1 Kasım 1934; Son Mev­sim, sayı 43, 9 Mayıs 1935) “serbest nazım” deneyleri yaparak yeni ses ola­nakları araştırdı. Başaramayınca uzun yıllar suskunluğa gömüldü.

“Hayal iklimleri”, “ölgün kızıllık”, “altın şafak”, “kimsesiz gönüller”, “solgun yanaklar” (Bir Gemi Yelken Açtı), “altın çiçekler”, “ölmüş sular” (Havuz) biçiminde tamlamaları severek kullandığını gördüğümüz Ali Mümtaz’ın doğadan esinlenerek bir düş dünyası kurmaya çalıştığını söyle­yebiliriz. Belki bu nedenle sürekli bir uzaklaşma isteği dışavurur. Salt doğa­yı yansıttığı şiirlerindeyse, yer yer Ahmet Haşim’in bakışı egemendir.

Kaç fıskiyenin bu ince uzun Suları, bükülmüş altın çiçekler Halinde bu ölgün, sessiz havuzun Üstüne sessizce dökülecekler.

(Havuz)

Ali Mümtaz’ın, kendisine karşın, gerçeği gerçek olarak kabul ettiği yer­de buluşlarıyla hem özgünlük, hem güzellik kazanan dizeleri bu tür şiirle­rinin arasına sıkışmış gibidir.

ŞİİR KİTAPLARI: Bir Gemi Yelken Açtı (1926), Hayal İkliminden Dönen Diyor ki (1960).

Kaynak: Çağdaş Türk Edebiyatı 1, Meşrutiyet Dönemi 1, Şükran YURDAKUL, 1994, Evrensel Basım Yayın.

Ali Mümtaz Arolat kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1897-1967) Türk şair. Sembolizm izleri taşıyan şiirler yazmış, serbest nazım deneme­leri yapmıştır. İstanbul’da doğdu. Üçüncü Ordu kumandanla­rından Hasan izzet Paşa’nın oğludur. İlkokuldan başlayarak Galatasaray Sultanisi’nde okudu. Öğrenci­liği sırasında gönüllü olarak 1. Dünya Savaşı’na katıldı. Savaş sonrasında Ticaret Lisesi’ni bitirdi. Birtakım yabancı bankalarda çalıştıktan sonra Türki­ye Iş Bankası’na girdi. 1962’de emekliye ayrıldı. 4 Eylül 1967’dc İstanbul’da öldü.

Arolat’ın ilk şiirleri 1918-1919 yıllarında Şair ve Nedim dergilerinde yayımlandı. Bunlarda Seza takma adını kullanıyordu. Daha sonra, Ali Mümtaz imzasıy­la Yeni Mecmua, Milli Mecmua, Dergâh ve Varlıkla şiirleri çıktı. Hece veznini müzikal öğelerle kullanma­yı denedi. Bu dönemde yazdığı şiirler düşsel bir duygu dünyasının sembolist yaklaşımlarla aktarıldığı çalışmalardı. 1925-1927 arasında Milli Mecmua’da yayımlanan şiirlerinde serbest nazımla yazmayı dene­di. 1926’da Bir Gemi Yelken Açtı kitabında şiirlerini topladı. Daha sonra uzun bir suskunluk dönemi yaşadı. 1960’ta, bu ara dönem şiirlerini Hayâl ikli­minden Dönen Diyor ki kitabında topladı.

YAPITLAR:

1. Bir Gemi Yelken Açtı, 1926;
2. Hayâl İklimin­den Dönen Diyor ki,

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 8. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983