Cemal Süreya kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

Cemal Süreya kimdir? Hayatı ve Eserleri: (1931) Türk, şair. Biçimsel kaygıyı ön planda tutarak, yeni bir ses ve imge evreni kurduğu şiirleriyle “İkinci Yeni” şiir anlayışının öncülerinden sayılır. Erzincan’da doğdu. İlköğrenimini İstanbul’da Beyoğlu 37. İlkokulu’nda yaptı. Ortaöğrenimini parasız yatılı olarak Bilecik Ortaokulu’nda ve Haydarpaşa Lisesi’nde tamamladı. 1954’te Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdi. Bir süre Paris’te kaldı. 1955-1965 arasında Maliye Bakanlığı’nda müfettiş muavinliği, müfettişlik görevlerinde bulundu. Bu görevinden ayrılınca, bir süre çevirmenlik yaptı. Daha önce 1960-1961 yıllarında Ankara’da yayımlamış olduğu Papirüs dergisini 1966-1970 arasında yeniden çıkardı. Dergisini parasal sıkıntılar yüzünden kapatınca, Maliye Bakanlığı’na döndü. Ankara’da Maliye Tetkik Kurulu Üyeliği, İstanbul’da Darphane müdürlüğü ve maliye müfettişliği yaptı. 1977’de Ankara’da Türkiye Yazıları dergisinin, ilk iki sayısının yönetmenliğini yaptı, Nisan 1980-Mart 1981 arasında Papirüs dergisini üçüncü kez çıkardı.

Lise sıralarında aruzla şiirler yazdı, ilk şiiri “Şarkısı Beyaz” 1953’te Mülkiye dergisinde yayımlandı. 1953-1959 arasında Yeditepe, Şairler Yaprağı, Evrim, Pazar Postası dergilerinde yayımladığı şiir ve yazılarıyla ilgi çekti.

İlk kitabı Uvercinka ile 1959 Yeditepe Şiir Armağanı’nı Arif Damar’la paylaştı. Göçebe ile de Türk Dil Kurumu 1966 Şiir Ödülü’nü kazandı: Şiirlerinin yanı sıra çağdaş Türk edebiyatı ve sanatı sorunları üzerine yazdığı deneme ve eleştirileriyle tanındı. Çeviriler yaptı. 1960’tan sonra çeşitli gazete ve dergilerde yazı ve şiirler yazdı.

İlk şiirlerinde bireyin iç dünyasının gizli yönlerini ironik bir söyleyişle dile getirdi. Göçebe’de kısa cümlelerle yoğun bir anlatıma yöneldi. Dil ve biçim oyunlarıyla kurulu daha sonraki şiir çizgisi giderek yalın bir düzeye erişti. Çağrışım öğeleriyle kurduğu usa dayalı şiirlerinin toplumsal eleştiri yönü ağır bastı.

Kendine özgü buluşları, nükteli dili, imge evrenindeki özgünlüğüyle çağdaş Türk şiirinde İkinci Yeni diye anılan yeni bir şiir anlayışının öncüleri arasında yer aldı.

Cemal Süreya Eserleri:

Şiir:

1. Üvercinka, 1958-1983; 
2. Göçebe, 1965; 
3. Beni Öp Sonra Doğur Beni, 1973. 

Antoloji: 

1. Mülkiyeli Şairler, 1966; 
2. 100 Aşk Şiiri, 1967. 

Deneme: 

1. Şapkam Dolu Çiçekle, 1976; 
2. Günübirlik, 1982.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, Cilt 24, Anadolu yayıncılık.

Cemal Süreya kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: Cemal Süreya 1931 yılında Erzincan’da doğdu. Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdi (1954), Maliye Bakanlığında müfettiş muavini ve müfettiş olarak çalıştı. 1965’te istifa ettiyse de 1972’de Ankara’da gene aynı işe döndü. Bir ara İstanbul’da Darphane Müdürlüğü yaptı (1975-1976), emekli oldu. İlk şiiri Mülkiye dergisinde (Ankara, 8 Ocak 1953) çıkan Cemal Süreya buluşları ve söyleyiş biçimiyle İkinci Yeni şiirinin ustalarından biri oldu; gelenekten yenilik yarattı; zarif, parıltılı şiirler yazdı.

Kendi adıyla ya da Osman Mazlum imzasıyla, şiir üzerine yazıları, eleştirileri de aranan yazılar oldu. Aylık Papirüs dergisini üç kez çıkardı. Ölümü: 9 Ocak 1990. Şiirleri, denemeleri çevirileri ayrı kitaplar halinde yayınlandı. Yeditepe, Türk Dil Kurumu, Behçet Necatigil şiir ödüllerini kazandı.

Cemal Süreya Eserleri

Çocuk kitabı: Aritmetik iyi Kuşlar Pekiyi (haz. Necati Güngör, 1993).

Gençler için: Aşk Şiiri (Antoloji 1967).

Kaynak: Türk Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Ansiklopedisi, 2. Cilt, Hasan Latif SARIYÜCE, Nar yayınları, 2012