Roderick Chisholm kimdir? Hayatı ve Eserleri

Roderick Chisholm kimdir? Hayatı ve Eserleri: (1916) ABD’li filozof. Bilgi kuramında temelselcilik adı verilen yaklaşımı be­nimsemiştir. 27 Kasım 1916’da Massachusetts Eyaleti’ndeki Kuzey Attleboro’da doğdu. 1938’de Brown Üniversi­tesinin felsefe bölümünü bitirdi. 1940’ta Harvard Üniversitesi’nden yüksek lisans derecesini aldı. 1942’de gene bu üniversitede doktor sanını kazandı. 1946’da Barnes Vakfı’nda danışman olarak göreve başladı. 1947’de Brown Üniversitesi Felsefe Kürsüsü’nde öğretim üyesi oldu. 1951-1964 arasında bölüm başkanlığına getirildi. Harvard, Güney California, Princeton ve Illinois üniversitelerinde konuk profesör olarak bulundu. 1957’de de ABD Felsefe Kongresi’ne başkanlık etti. Yugoslavya, Avusturya gibi ülkelerde araştırmalarda bulundu.

Chisholm’un yayınları, çoğunlukla bilgi felsefe­sini ilgilendiren sorunları içerir. 19.yy ve çağdaş Avrupa felsefelerini yakından tanıması nedeniyle bunların ve Anglo-Sakson analitik yaklaşımının kimi kesişme noktalarını geliştirerek, işlemiştir. Bilginin klasik tanımı olan “temellendirilebilir doğru inanç” formülünü E. Gettier’nin karşı örnekleri bağlamında savunmuştur. Algının bir çözümlemesini vermiş ve temelselcilik (foundationalism) adı verilen görüşün özgün bir yorumunu savunmuştur. Bilgi değeri taşı­yan önermeler için bir doğrulama ilkesi getiren bu görüş, Chisholm’un son yapıtlarında amaçsallık (intentionality) ile yakın bir ilişki içinde geliştirilmiştir. Roderick Chisholm, amaçsallık alanındaki araştırmaları nede­niyle Brentano’yu inceleyerek İngilizce’ye çevirmiş, öte yandan da Görüngübilim’in yapısı ve önkabulleri üzerine büyük ilgi uyandıran bir kitap yayımlamıştır. Görüşlerinin etkili olduğu alanlar arasında varlık felsefesi konularından özdeşlik ve zorunluluk da sayılabilir.

Roderick Chisholm Eserleri:

1. Perceiving,
   1957, (“Algılama”);
2. Realısm and the Background of
   Phenomelogy, 1960, (“Gerçekçilik ve
   Görüngübilimin Arkaplanı”);
3. Theory of Knowledge,
   1966, (“Bilgi Kuramı”).

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, Cilt 25, Anadolu
yayıncılık.