Cousteau, Jacques-Yves kimdir? Hayatı ve eserleri

Cousteau, Jacques-Yves kimdir? Hayatı ve eserleri: (1910) Fransız okyanus araştırmacısı ve bel­gesel film yönetmeni. Okyanusbilim ve deniz dibi araştırmalarının yanı sıra, sualtı dünyasını belgeleyen film­leriyle tanınır. 11 Haziran 1910’da, Bordeaux yakınlarındaki Saint-Andre-de-Cubzac’ta doğdu. Brest Deniz Harp Akademisi’ni bitirince subay olarak Fransız Deniz Kuvvetleri’ne katıldı ve uzun yıllar korvet kaptanlığı yaptı. Akdeniz kıyısındaki Toulon ve Marsilya’da birer merkez kurarak Deniz Kuvvetleri adına okya­nus ve sualtı araştırmalarını örgütledi; 1950’de “Calypso” araştırma gemisinin kaptanlığına, 1957’de de Monako’daki Okyanusbilim Müzesi’nin yöneticiliği­ne getirildi. 1984’te de bu görevlerini sürdüren Cousteau çeşitli ülkelerdeki pek çok bilim ve sanat kuruluşunun onur üyeliğine seçilmiş, Legion d’honneur nişanını, ABD’deki National Geographical Society’nin altın madalyasını ve denizlerin korunmasını desteklemek amacıyla İtalya’nın düzenlediği özel Cervia ödülünü almıştır. Sualtı arkeolojisinin öncüle­rinden biri olan, araştırma gezilerini belgeleyen kitap ve makaleleriyle okyanusbilim araştırmalarına geniş kitlelerin ilgisini çekmeyi başaran Cousteau özellikle sualtı dünyasını konu alan çekimleriyle çağın en tanınmış belgesel film yönetmenlerinden biridir. Pa­ris, Cannes ve Venedik film festivallerindeki çeşitli ödüllerin yanı sıra, Le monde du silence (Sessiz Dünya) ve Le monde sam soleil (“Güneşsiz Dünya”) adlı yapımları belgesel film dalında Oscar Ödülü’nü kazanmıştır.

Sualtı arkeolojisinin, dalgıç başlıklı sünger avcıla­rınca
yürütülen tehlikeli ve verimsiz bir çalışma olmaktan çıkıp gelişebilmesi için,
her şeyden önce denizin derinliklerinde çalışacak arkeologların özel dalış
araçlarıyla donatılması gerekliydi. Cousteau da sualtı araştırmalarına
başladığı ilk yıllarda öncelikle bu konu üzerine eğilmiş ve 1938’de kapalı
devre çalışan bir “suciğeri” yapmıştı. Sonradan bir oksijen tüpüne bağlayarak
geliştirdiği sualtı solunum aygıtı, hem dalış süresini büyük ölçüde artırmış,
hem de dalgıçlara çok büyük bir hareket özerkliği getirmişti. Bövlece,
“Calypso”nun Yunanistan kıta sahanlığın­daki çalışmasından başlayarak, pek çok
denizde arkeolojik kazılar gerçekleştirilebildi.

Kızıldeniz ve Hint Okyanusu yoluyla Kuzey Alaska’ya dek uzanan,
Şili kıyılarını ve Antarktika’yı kapsayan gezilerinde, gene kendi tasarımı olan
özel sualtı kamerasıyla tüm araştırmalarını ve okyanus canlılarını büyük bir
başarıyla görüntüleyen Couste­au, insanların 100 m derinlikteki sualtı
evlerinde yaşama koşullarını inceleyen bir araştırma programı­nın da
yöneticisidir.

Jacques-Yves
Cousteau Eserleri:

Film:

1. Par
   dıxhuıt metres de fond, 1943, (“On Sekiz Metre Derinlikte”);
2. Paysages
   du silence, 1947, (“Sessizliğin
   Görüntüleri”);
3. Le
   monde du silence, 1955, (Sessiz Dünya);
4. Le
   monde sans soleil, 1964, (“Güneşsiz Dünya”).

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 28, Anadolu yayıncılık.