Georges Couthon kimdir? Hayatı ve eserleri: (1755-1794) Fransız siyaset adamı. Robespierre ve Saint-Just’le birlikte Triumvirlik’i kurmuştur. 22 Aralık 1755’te Oreet’de doğdu, 28 Temmuz 1794’te Paris’te öldü. 1788’dc Cleremont-Ferrand’da avukatlık yapmaya başladı. Avukatlığı sırasında genellikle yoksul halkın davalarını üstlendi. 1789 Devrimi’nden sonra 1790’da aynı kentte yargıç oldu. 1791’de Yasama Meclisi’ne seçilerek Paris’e gitti. Kasım 1791 ’de Meclis’in sol kanadında yer alan Montagnardlar’ın (Dağlılar) bir fraksiyonu olan Jakobenler’in kulübüne üye oldu. 1791 Anayasası’nı hazırlayarak görevini tamamlayan Yasama Meclisi’n- den sonra kurulan Konvansiyon Meclisi’ne seçildi. Konvansiyon Meclisi’nde Robespierre ve Saint-Just’ ün en yakın çalışma arkadaşı oldu ve Jakobenler’in sözcülüğünü yaptı. Bu sırada menenjite yakalandı ve bacakları felç oldu. Ölünceye dek günlerini bir tekerlekli koltukta geçirmek zorunda kalmış olmasına karşın siyasi mücadeleden çekilmedi ve bu davranışıyla, kazandığı saygınlık daha da arttı. Kasım 1792 ile Mart 1793 arasında görevi gereği taşra eyaletlerini dolaştı. Konvansiyon Meclisi, monarşiyi kaldırıp cumhuriyeti ilan ettikten sonra, Ocak 1793’te Kral XVI. Louis’nin idam kararını onaylayanlar arasında yer aldı. Konvansiyon’daki sağ kanat milletvekilleri olan Jirondenler’e karşı mücadele verdi. 2 Haziran 1793’te meclisteki Jironden önderlerin tutuklanmasını daha sonra meclisten atılmalarını hazırlayan hareketin öncülüğünü yaptı.
Jirondenler’in meclisten tasfiye edilmeleriyle, Paris’in yoksul
kesimleriyle ittifak halinde bulunan Jakobenler Fransız Devrimi’nin denetimini
ele geçirdiler. Georges Couthon, 10 Temmuz 1793’te, aynı yılın Nisan ayında
kurulan Kamu Esenliği Komitesi’ne seçildi, Robespierre ve Saint-Just’le
birlikte Triumvirlik’i kurdu. Bu sırada Lyon, Bordeaux, Marsilya ve Toulon
kentlerinde Jirondenler’in başını çektiği ayaklanmalar başladı. Georges Couthon,
21 Ağustos 1793’te Lyon kentindeki ayaklanmayı bastırmakla görevlendirildi. 9 Kasım
1793’te kent kuşatıldı. Ancak, Georges Couthon Konvansiyon Meclisi’nin kenti
yerle bir etme kararını uygulamayarak Paris’e geri döndü. Couthon’un yarım
bıraktığı bu görevi Fouche ve Collot d’Herbois üstlendiler.
Paris’e dönen Couthon 12 Aralık 1793’te Konvansiyon Meclisi’ne
başkan seçildi. Başkanlığı sırasında, Eylül 1793’ten beri sürmekte olan Terör
Döneminin yasalarının çıkarılmasına çalıştı. 26 Ocak 1794’te meclise şüpheli
karşı devrimcilerin mallarına el koyulmasını öngören bir yasa tasarısı sundu.
Bir ay sonra el koyulan malların yoksul halka dağıtılmasını amaçlayan
kararnameleri desteklediyse de bu kararnameler yürürlüğe girmedi. Georges Couthon
Mart ve Nisan 1794’te Robespierre ve Saint-Just’le birlikte, Hebert ve Danton
ile yandaşlarının halkı Konvansiyon’a karşı ayaklandırma suçundan idam
edilmeleriyle sonuçlanan tasfiye hareketine katıldı. Ardından, bir süre önce
kaldırılan Taşra Devrim mahkemelerinin tüm illerde yeniden kurulmasını sağlayan
ve bu mahkemeleri daha sert yargılama yöntemleriyle donatan 10 Haziran 1794
Yasası’nın çıkmasına önayak oldu. Bu yasanın yürürlüğe girmesiyle binlerce kişi
idam edildi.
Bir yandan idam kararlarının yarattığı tedirginlik, diğer yandan
1794 baharında ortaya çıkan iktisadi güçlüklerin sonucu olarak Jakoben
iktidarına karşı bir hoşnutsuzluk baş gösterdi. Konvansiyon, Temmuz 1794’te
Robespierre ve yandaşlarını iktidardan uzaklaştıran kararlar aldı. Georges Couthon
27 Temmuz 1794’te Robespierre, Saint-Just ve diğer Jakobenler’le birlikte
tutuklandı. Ertesi gün 19 arkadaşı ile birlikte idam edildi.
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 28, Anadolu yayıncılık.
Yorumlar kapalı.