George Cukor kimdir? Hayatı ve eserleri

George Cukor kimdir? Hayatı ve eserleri: (1899-1983) ABD’li sinema yönetmeni. Ticari sinema kalıpları içinde sanatsal varlık göstermiş, özellikle kadın oyuncuları yönetmekteki ustalığıyla tanınmıştır. 7 Temmuz 1899’da New York’ta doğdu. 24 Ocak 1983’te Los Angeles’ta öldü. 1919’da sahne amiri olarak tiyatro çalışmalarına başladı. 1926’da ünlü yıldızları yöneten bir tiyatro yönetmeni olmuştu. Bundan üç yıl sonra Hollywood’a giden tiyatro yönetmenleri kafilesine katılarak o da sinemaya başladı. Hollywood’da önce diyalog yazarı ve diksiyon öğretmeni olarak çalıştı. Bu alanlardaki başarısı, başrolünü tiyatro kökenli bir yıldız olan Tallulah Bankhead’ın oynadığı Tarnished Lady (“Lekeli Kadın”) filminin yönetmenliğini üstlenmesine yol açtı. Bu filmi çektiği Paramount’dan ayrılarak, arkadaşı, bağımsız yapımcı Selznick’le birlikte önce RKO, daha sonra da MGM şirketine girdi. A Bili of Divorcement (Boşanma Faturası), Dinner at Eight (“Sekizde Akşam Yemeği”), Little Women (Küçük Kadınlar), David Copperfield, Sylvia Scarlett, Romeo and Juliet, Camille (Kamelyalı Kadın), Holiday (Tatil), Cukor’ın 1932-1938 arasında yaptığı ve yetkin bir profesyonel olarak ününü pekiştiren filmlerdir. Edebiyat uyarlamalarında kaynağa bağlılığı ön planda tutan Cukor gene de David Copperfield ve Küçük Kadınlar gibi romanların sinemasal olanaklarını araştırmaktan geri durmadı. Bu filmlerde Katharine Hepburn gibi kendi bulup çıkardığı yeni oyuncuları ya da Greta Garbo, Gary Grant, Jean Harlow gibi ünlü oyuncuları büyük başarıyla yönetti. Ele aldığı sosyal çevreleri keskin bir gözlem gücüyle incelemesi ve diyaloglarında ölçülü bir nükte tutturabilmesi tiyatro deneyiminden edindiği en önemli özellikleridir. 1940 ve sonrasında, Cukor’un, filmlerinde kadın- erkek çekişmelerinin güldürüsünü amaçlayan screuu- ball comedy tarzına ve kadın yaşamını konu alan melodramlara yöneldiği görülür. Örneğin Clare Bo- othe Luce’ın tiyatro oyunundan uyarladığı The Women (“Kadınlar”) sosyete ve meslek kadınları arasındaki çekişmeleri ele alan bir sosyal panorama filmidir. Ingrid Bergman’ın oynadığı Gaslight (Işıklar Sönünce) bir gerilim filmi olarak, Joan Crawford’un oynadığı A Woman’s Face’âe (“Bir Kadının Yüzü”) bir melodram olarak çok başarılıdır. 1942-1949 arasında ise Katharine Hepburn-Spencer Tracy çiftinin oynadığı screwball comedy filmlerine yönelmiştir: Keeper of the Flame (“Meşaleyi Götüren”), Adam’s Rib (Adem’in Kaburga Kemiği), Pat and Mike.

George Cukor 1950’lerde, değişen kültürel kaygılara uymayı ama öte yandan da kişisel konularından vazgeçmemeyi başarmıştır. Örneğin, 1956 tarihli A Star is Bron (Bir Yıldız Doğuyor) adlı filminde müzikal türünün gereklerini yerine getirirken bir Hollywood çiftinin yıkılmakta olan evliliğini de inceler. 1957’deki Les Girls (Uç Dünya Güzeli) ise Hollywood müzikallerinin en olgunlarından biri, renkli sinemanın en iyi örneklerindendir. Cukor, bu filmlerde ve Heller in Pink Tigbts (“Gezginci Oyuncular”) gibi tiyatro çevresini ele alan güldürülerde, kendine özgü hafif üslubuyla gerçek ve yanılsama konularını ele alır. 1960’lar ve sonrasında ise Cukor toplumsal değişimlerin sanat etkinliklerine yansımasıyla seyircinin değişen beğenisinin gerisinde kalır.

Gene nükteli bir diyalog ustası, profesyonel bir sinemacıdır ama çağdaş sorunlara bakışı derinlikten uzaktır. 1962’deki The Chapman Report’ta (“Chap- man Raporu”) kadın cinselliğine bakışı yüzeyseldir. 1969’daki Justine filminde ise yazar Lawrence Durrel’ ın yarattığı kahramanı gereğince canlandıramaz. 1964’te Oscar Ödülü aldığı My Fair Lady, Travels with my Aunt (“Teyzemle Yolculuklar”), ilk Sovyet- Amerikan ortak yapımı The Blue Bird (Mavi Kuş) ve 1982’deki son filmi Rich and Famous (“Zengin ve Ünlü”) ise artık geçerliliği kalmamış bir profesyonelliği çağrıştırır.

George Cukor, ticari sinemanın yaratıcılığa koyduğu sınırları zorlayan, kimi zamanlar bu sınırlar içinde bile başarılı filmler yapan yönetmenlere bir örnektir.

George Cukor Eserleri:

1. Tarnished Lady, 1930, (“Lekeli Kadın”); 
2. A Bili of Divorcement, 1932, (Boşanma Faturası); 
3. Dinner At Eight, 1933, (“Sekizde Akşam Yemeği”);
4. Little Women, 1933, (Küçük Kadınlar); 
5. David Copperfield, 1934; 
6. Sylvia Scarlett, 1935; 
7. Romeo and Juliet, 1936;
8. Camille, 1936, (Kamelyalı Kadın); 
9. Holiday, 1938, (Tatil);
10. 10.The Women, 1939, (“Kadınlar”); 
11. 11.A Woman’s Face, 1941, (“Bir Kadının Yüzü”); 
12. 12.Keeper of the Flame, 1942, (“Meşaleyi Götüren”); 
13. 13.Gaslight, 1944, (Işıklar Sönerken); 
14. 14.Adam’s Rib, 1949, (Adem’in Kaburga Kemiği); 
15. 15.Born Yesterday, 1950, (Dünkü Çocuk); 
16. 16.Pat and Mike, 1952; 
17. 17.A Star is Born, 1954, (Bir Yıldız Doğuyor); 
18. 18.Les Girls, 1957, (Üç Dünya Güzeli); 
19. 19.Heller in Pink Tights, 1959, (“Gezginci Oyuncular”); 
20. 20.The Chapman Report, 1962, (“Chapman Raporu’’); 
21. 21.My Fair Lady, 1964; 
22. 22.Justine, 1969; 
23. 23.Travels with my Aunt, 1972, (“Teyzemle Yolculuklar”); 
24. 24.The Blue Bird, 1976, ( Mavi Kuş ); 
25. 25.Rich and Famous, 1982, (“Zengin ve Ünlü’).

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, Cilt 28, Anadolu yayıncılık.