Carlos Calvo kimdir? Hayatı eserleri

Carlos Calvo kimdir? Hayatı eserleri: (1824-1906) Arjantinli diplomat ve hukukçu. Devletler hukukunda büyük devletle­rin, zora başvurarak, diğer ülkelerde­ki yurttaşlarının iktisadi çıkarlarını koruyamayacağını savunan Calvo Öğretisi’nin kurucusudur. Buenos Aires’de doğdu, Paris’te öldü. Carlos Calvo tarihsel Pozitivist bir yaklaşımla ele aldığı devletler hukukunda, Latin Amerika geleneğini ve beklentileri­ni temsil eder. Latin Amerika’ya ilişkin diplomatik sorunlarda hakemlik kurumunu ve ülkelerin içişlerine karışılmamasını savunur. Calvo, özellikle Güney Amerika’daki bağımsızlık savaşlarından sonra, Güney Amerika devletlerinin uluslararası amaç ve beklentile­rini dünyaya açıklayan Henry Wheaton’dan etkilen­miştir. Wheaton’un History of the Law of Nations (“Ulusların Hukuk Tarihi”) adlı yapıtını İspanyolca’ ya çevirmiş ve bu kitaptan yola çıkarak kendi tarihsel pozitivizmini geliştirmiştir.

Calvo’ya göre, devletler arasındaki
ilişkilerde, adalet düşüncesi, ulusların ortak çıkarı ve refahı kaygısından
kaynaklanmaktadır. Calvo, tüm ulusların bir hukuk sisteminin olduğunu ancak
uluslararası hukukun temel olarak gelişmiş ülkeler
hukukundan kaynaklandığını öne sürmüştür.

Carlos Calvo, devletler hukukunda, antlaşmalarla sap­tanmış
ilkelerin, özel sözleşme ya da uygulamalardan çıkan kuralların ve adli
kararların önemli başvuru kaynaklan olduğunu düşünmektedir.

1868’de yayımlanan Derecho Intemacional Teorico y Pratico de Europay America (“Kuram
ve Uygulamada Avrupa ve Amerika Devletler Huku­ku”)
adlı kitabında daha sonra kendi adı ile anılan bir öğreti geliştirmiştir. Buna
göre, ülkelerin, birbirlerine olan özel borçlarının zora, silahlı güce başvurarak geri alınması yanlıştır. Latin Amerika ülkelerinde
mülk sahibi yabancılar ya da Latin Amerika hükümetlerine borç veren diğer ülke
yurttaşları diplomatik yollara başvurmaksızın söz konusu ülkelerdeki
mahkemelere başvurmalıdırlar.

Calvo Öğretisi’ne göre, gerçek ve tüzel kişiler,
uyrukluğunda bulundukları devletin, diplomatik hi­mayesinden
vazgeçmelidirler. Calvo Öğretisi’nin amacı, büyük devletlerin geri ülkelerde,
ayrıcalık mukaveleleri imzalayan yurttaşlarını himaye bahanesi ile küçük devletler üzerinde yaptıkları ya da yapabile­cekleri
sürekli baskı ve müdahaleleri önlemektir. Ancak devletler hukukundaki egemen
görüş, Calvo Öğretisi’ne karşı çıkmakta, bireyin yurttaşı bulunduğu devletin kendi lehinde diplomatik yollarla müdahale
etmek hakkından vazgeçemeyeceğini savunmaktadır.

Calvo Öğretisi, 1902’de Arjantin Dışişleri Baka­nı
Luis Maria Drago tarafından ortaya atılan Drago Öğretisi’yle geliştirilmiştir.

Calvo’nun, uluslararası ve devletler hukuku alan­larında, Güney Amerika ülkelerinin çıkarlarını
savu­nan çalışmaları, ölümünden sonra, 3. Pan Amerikan Konferansı’nda yeniden değerlendirilmiş ve katkıları konusunda görüş
birliğine varılmıştır.

Carlos Calvo Eserleri:

1. Derecho
   internacional teorico y pratico de Europa y America, 2 cilt, 1868, (“Kuram ve Uygulamada Avrupa ve
   Amerika Devletler Hukuku”).

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 22, Anadolu yayıncılık.