Alexandr Ion Cuza kimdir? Hayatı ve eserleri: (1820-1873) Rumen devlet adamı. Birleşik Romanya’nın ilk prensidir. Geniş kapsamlı bir tarım reformu yapmıştır. 20 Mart 1820’de Huşi’de doğdu, 15 Mayıs 1873’te Heidelberg’de öldü. Toprak sahibi eski bir Boğdanlı ailenin oğludur. Paris, Pavia ve Bolonya’da öğrenim gördükten sonra ülkesine döndü. 184’8’de Romanya’da başgösteren devrimci hareketlere katıldı. 1858’de Divan olarak adlandırılan Boğdan Meclisi’ne delege seçildi ve kısa zamanda adını duyurdu. Ocak 1859’da Boğdan, bir sonraki ay da Eflak prensi olunca, Cuza’nın kişiliğinde Romanya’da biri ık gerçekleşmiş oldu. Romanya’nın birliği 23 Aralık 1861’de karara bağlanarak kesinleşti. Osmanlı Devleti, Cuza’yı Tuna Beylikleri’nin yöneticisi olarak tanıdı. Cuza bu tarihten 1866’ya dek Romanya Prensi olarak ülkesini yönetti.
Alexandr Ion Cuza, prens unvanını aldıktan sonra., ülkesini çağdaş
düzeye ulaştırmak amacıyla bir dizi reforma girişti. İlkin seçim yasalarını ve
yasama sistemini değiştirdi. III. Napoleon yasalarını benimseyerek, halk
oylamasına dayanan bir sistemi geliştirdi. 1864’te eşit ve genel oy hakkını
tanıdı. Ardından eğitim reformlarını başlattı, zorunlu ve parasız ilköğretimi
gerçekleştirdi. İki yeni üniversite kurdu ve yoksul gençlere burs olanakları
sağladı. Alexandr Ion Cuza bu reformların yanı sıra ülke içindeki ulaşım ağını
genişleterek daha da geliştirdi.
Alexandr Ion Cuza 1863’te Eflak ve Boğdan’daki manastırların elinde bulunan geniş topraklan kamulaştırdı. Ertesi yıl Michail Kogalniceanu ile birlikte geniş kapsamlı bir toprak reformunu uygulamaya başladı. Bu reformla, köylüler üstünde çalışıp işledikleri küçük toprak parçalarının gerçek sahibi oldular, angarya ve aşar giibi feodal yükümlülüklerden kurtuldular. Ancak, bu uygulamaya, kısa zamanda, büyük toprak sahipıleri ile kimi orta sınıf mensupları karşı çıktılar. Cuza 1866’da düzenlenen bir suikastle yönetimden uzaklaştırılınca Romanya’dan ayrıldı ve yaşamının kalan yıllarını sürgünde geçirdi.
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 28, Anadolu yayıncılık.
Yorumlar kapalı.