Martin Deutinger kimdir? Hayatı ve eserleri: (1815-1864) Alman, filozof ve tanrıbilimci. Katolik kilise öğretisiyle felsefeyi uzlaştırmaya çalışmıştır. 24 Mart 1815’te Langenpreising’de doğdu, 9 Eylül 1864’te Bad’da öldü. Önce doğduğu ilde öğrenim gördü, sonra Münih Üniversitesi’nde Baader’in öğrencisi olarak felsefe okudu. Tanrıbilim sorunları üzerinde durdu. Deutinger’in felsefeye yaklaşımı tanrıbilim sorunlarına duyduğu ilgi dolayısıyladır. Schelling ve Baader öğretilerini benimsemesine karşılık, daha çok, tanrıbilime ağırlık verdi. Özellikle istenç, oluş ve “ben” kavramları üzerinde durdu. Felsefe ile Katolik inançlarını konu edinen tanrıbilim arasında, varlık konusunda kökten bir bağlantı olduğu görüşünden yola çıkarak bu iki öğretiyi uzlaştırmaya çalıştı.
Deutinger’e göre bir “salt ben”
vardır; bu kesindir, gerçektir. İstenç ya da istemekle oluş (Wollen und Sein)
özdeştir. Ayrıca oluş ile Tanrı bilgisi de özdeştir. Çünkü ancak Tanrı’nın
bildiği ve İstediği “oluş” içinde gerçekleşebilir. Tanrı istenci sınırsız
olduğundan onun olaylar ve varlık türleri üzerindeki egemenliği de kesindir.
Tanrıbilimle felsefeyi uzlaştırmaya
çalışan Martin
Deutinger doğa
bilimleri konusunda da çalışmış, özellikle felsefeye bilimsel bir nitelik
kazandırma ereğini gütmüştür. Ona göre felsefe olgucu bir yönteme bağlanmalı,
bütün sorunlara kurgucu açıdan bakmalıdır. Bu düşüncelerini Grundlinien
einerpositiven Philosophie (“Olgucu Bir Felsefenin Temel Çizgileri”) adlı
yapıtında derinlemesine incelemiştir. Kendisinden sonra gelen ve
felsefe-tanrıbilim arasında uzlaştırıcı bir yol arayan düşünürler üzerinde bu
yapıtın büyük etkisi olmuştur.
Martin Deutinger Eserleri:
- Grundlinien
einer positiven Philosophie, 7 cilt, 1843-1849, (“Olgucu Bir Felsefenin Temel
Çizgileri”); - Das Prinzip der neueren
Philosophie und christl Wisşenschaft, 1857, (“Yeni Felsefenin ve Hıristiyan Biliminin İlkesi”).
Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 31, Anadolu yayıncılık, 1984.
Yorumlar kapalı.