Hjalmar Bergman kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi

kihaes 10/10/2016 0

Hjalmar Bergman kimdir? Hayatı ve eserleri hakkında bilgi: (1883-1931) İsveçli oyun ve roman yazarı. Komik ve fantastik öğeler taşıyan romanla­rıyla 1910-1930 arasında İsveç yazını­nın önemli adlarından biri olmuştur. 19Kasım 1883’te İsveç’in Örebro kentinde doğdu. Babası zengin bir bankerdi. Oğlunun duygulu yaratı­lışını dikkate almayan otoriter bir eğitim uyguladı. Bu nedenle Bergman sürekli sinir bunalımları geçiren hastalıklı bir çocuk olarak büyüdü. 1900’de girdiği Upsala Üniversitesi’nden, bir yıl kadar tarih ve felsefe okuduktan sonra ayrıldı; başta İtalya olmak üzere tüm Avrupa ülkelerini gezdi, bu arada Türkiye’ye de geldi. 1908’de ünlü tiyatro adamı August Lindberg’in kızı ile evlendi; evliliği ruhsal sağlığını olumlu biçim­de etkiledi. Bir süre Floransa’da, bir süre de Roma’da yaşadı, daha sonra İsveç’le çeşitli Avrupa kentleri arasında dolaştı durdu, hiçbir yere tam olarak yerleş­medi. 1 Ocak 1931’de Berlin’de öldü.

Karısının aile çevresi dolayısı ile önceleri tiyat­royla ilgilendi. Ibsen etkisindeki ilk oyunları başarı kazanamayınca komediye yöneldi. 1925’te yazdığı Swedenhielms (“Swedenhielm Ailesi”) adlı oyunu ile çok büyük bir ün kazandı. Nobel Ödülü’ne aday yaşlı bir sanatçının ailesiyle ilişkilerini, mizah dolu bir dille aktaran bu oyun genellikle İsveç yazınının en büyük komedisi kabul edilir.

Bergman 1910’dan sonra fantastik ve grotesk öğeler taşıyan romanlar yazdı, dramatik kurgu ve diyalog düzenlemedeki ustalığını bunlarda da göster­di. Çocukluk ve ilk gençliğinin İsveç kasabalarındaki izlenimlerini olağanüstü belleğinin de yardımıyla Fran­sız gerçekçiliğinin gözlem gücüne yaklaşan bir üslupla yansıttı. Amours adlı romanında sevginin içerdiği cinsellik öğesini Freud’un görüşlerine yakın bir bakış açısıyla irdeledi.

Bergman’ın olağan mekân ve çevrelerde, olağan­üstü ve inanılması güç olaylar içeren romanları, sıradan okurlar tarafından kolay kabul görmemiştir, ama insanın zayıflıklarını mizahla bezeli bir anlayışlı­lıkla sergilemesi ve coşkulu anlatımı, onu çağdaş İsveç yazınının önemli kişilerinden biri yapmıştır.

YAPITLAR (başlıca):

Oyun:

  1. Mana, Jesu moder, 1905, (“Mesih’in Annesi Meryem”);
  2. Det underbara leendet, 1907; Herr Sleeman kommer, 1917, (“Bay Sleeman Geliyor”);
  3. Smedenhielms, 1925; (“Swedenhielm Ailesi”).

Roman:

  1. Amours, 1910; Farmor och Var Herre, 1921, (“Büyükanne ve Efendimiz”);
  2. Chefen fru Ingeborg, 1924, (“Bayan Müdür Ingeborg”).

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, 15. cilt, Anadolu yayıncılık, 1983

Yorumlar kapalı.