Hector Denis kimdir? Hayatı ve eserleri

Hector Denis kimdir? Hayatı ve eserleri: (1842-1913) Belçikalı sosyolog ve iktisatçı. Orga­nik bir toplum anlayışını savun­muştur. Braine-le-Comte’da doğdu, Brüksel’de öldü. Brüksel Üniversitesinde ahlak ve ekonomi-politik profesörlüğü ve Uluslararası Sosyoloji Enstitüsü’nde başkanlık yaptı. Yaşamının 20 yılı boyunca Belçika Temsilciler Meclisi üyesi olan Hector Denis, ölümüne dek burada sosyalist grubun liderliğini yürüttü. La liberte, Rive gauche ve Revue de philosophie positive gibi dergilerde yazılar yazdı.

Proudhon ve Comte’tan etkilenmiş olan
Denis, pozitivist görüşe bağlı olarak organik bir toplum anlayışını
savunuyordu. Ona göre sosyalizm bir son nokta olmaktan çok toplumsal gelişim
sürecinde bir evreydi. Hector Denis toplumsal karşıtlıkların zaman içinde
uzlaşabileceklerini düşünüyordu. Denis önce l 897’de, daha sonra genişletilerek
iki cilt halinde 1904-1907 arasında yayımlanan Histoire
des systemes economiques et socialistes (“Ekonomik ve Sosyalist Sistemlerin Tarihi”) adlı
eserinde Hume, Smith, Malthus, Ricardo, Sismondi, Owen ve Thompson gibi düşünürlerin görüşlerini
özetlemiştir.

İktisadi konularla da yakından
ilgilenen Denis 1895’te 2 cilt olarak yayımlanan La
depression economique et sociale et l’histoire des prix (“Ekonomik ve Toplumsal Bunalım ve
Fiyatların Tarihi”) adlı yapıtın­da iktisadi bunalımları tek bir nedene
dayanarak açıklamak yerine, bunalıma yol açabilecek birçok etmeni istatistiksel
olarak İncelemiş ve sabit sermaye arzındaki artışın yol açabileceği sonuçlar
üzerinde durmuştur.

Mali konularda da geniş bir bilgi
sahibi olan Denis 1889’da yayımlanan L’impot (“Vergi”) adlı çalışmasında kamu
maliyesi ve vergilendirme konula­rında genel bir kuram oluşturmaya çalışmıştır.
Ona göre, toplumsal ihtiyaçların devlet tarafından artan ölçüde karşılanması
kamu harcamalarında artışa yol açacaktır.

Hector Denis Eserleri:

1. L’impot
   sur le revcnu, 1881,
   (“Gelir Vergisi”);
2. L’impot, 1889. (“Vergi”)
3. La
   depression ecorıomique et sociale et l’histoire des prix, 1895, (“Ekonomik ve Toplumsal Bunalım
   ve Fiyatların Tarihi”);
4. Hıstoire
   des systemes economiques et socialıstes, 1897, (“Ekonomik ve Sosyalist Sistemlerin
   Tarihi”).

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 31, Anadolu yayıncılık, 1984.