Charles Despiau kimdir? Hayatı ve eserleri

Charles Despiau kimdir? Hayatı ve eserleri: (1874-1946) Fransız, heykelci. Klasikçi bir anlayış­la yaptığı çıplak heykelleri ve portre- büstleri ile tanınmıştır. Kasım 1874’te Mont-de-Marsan’da doğdu, 30 Ekim 1946’da Paris’te öldü. Paris’te Güzel Sanatlar Okulu’nda, Louvre ve Fransız Anıtları müzelerinde eski ustaları ve yapıtlarını inceledi. Bu çalışmalar onun sanat kişiliğinin ve üslubunun yönlenmesine yardımcı oldu. 1907’de Okuyan Genç Kız ve Landes’li Küçük Kız gibi yapıtlarıyla Rodin’in dikkatini çekti, onun asistanı oldu. Beş yıl süreyle birlikte çalıştılar. 1920-1922 arasında Charles Despiau doğduğu kentte büyük ölçekte bir savaş anıtı yaptı. 1923’te Salon d’Automne ve kurucularından biri olduğu Salon des Tuilleries sergilerine katıldı. Yaptığı savaş anıtı ve bu sergilerdeki başarısı, adının Fransa içinde ve dışında yayılmasına yol açtı.

Despiau’nun yapıtları büyük çıplak heykeller,
portre-büstler ve Terra-cotta’lar (pişmiş toprak hey­kelcikler) olmak üzere üç
grupta toplanabilir. Rodin’ İn asistanı olduğu yıllarda ondan etkilenmişse de,
bir süre sonra onun romantizmine karşı bir tavırla, basit ve dolaysız bir
anlatıma dayanan kendi üslubunu geliştirmiştir. Klasik Yunan etkisinin
görüldüğü çalış­malarında, dramatik hareket ve yaklaşımlardan özel­likle
kaçınarak, durgun ve yalın görünümlü yapıtlar ortaya koymuştur.

Despiau, çıplak kadın heykellerinde,
İnce uzun vücutlu eklem yerleri çok hafif belirtilmiş çıplak erkek heykellerine
oranla daha olgun biçimlere ulaş­mıştır. Taslak olarak yaptığı çızimler de
eleştirmen­lerce başarılı bulunur.

Charles Despiau öncü (avan-garde) ressamların portre­den
vazgeçtikleri ve akademik sanat yanlılarının da yalnız dış görünüşe önem
vererek, yüzeysel çalışma­lar ortaya koydukları bir dönemde çalışmıştır. Yapıt­larına
coşku ve duygu katmaya, insan yaratılışının İnce, narin ve cana yakınlığı
düşüncesini yaymaya çalışmıştır. Bu anlamdaki en önemli yapıtları, Maillol ile
benzer özellikler gösteren portre-büstleridir. Bu çalışmalarında genellikle,
tazelik, saflık ve canlılıkları­nı adeta bir maske arkasına saklayan ve bu
nedenle gizemli bir izlenim bırakan genç kadın yüzlerini işlemiştir. Bunların
tümünde, özellikle de Maria Lani adlı büstünde, yüzler, renkli bir iç dünyayı,
zengin bir ruh halini ve yoğun duyguları sınırlamaya çalışır gibidir. Despiau’nun
bütün biçimlerinde bir ağırbaşlı­lık ve içedönüklük göze çarpar. İnsan
figürlerinde gözlerin durgun, dudakların kıpırtısız, yüzlerin duru ve açık
olmasına özen göstermiş, böylece varlığı kolayca algılanan duygu yoğunluğunun
tanımlanması için hiçbir ipucu vermemiştir.

Charles Despiau Eserleri:

1. Landes’li Küçük Kız, 1907;
2. Oku­yan Genç Kız, 1907;
3. Sivri Burunlu Kadın, 1913;
4. Savaş Anıtı,
   1920-1922, Mont-de-Marsan;
5. Madam Derrain in Başı, 1922;
6. Dinlenen Atlet, 1923;
7. Faunesse, 1924;
8. Madam Othon Fries, 1924;
9. Havva, 1925,
   Ulusal Modern Sanatlar Müzesi, Paris;
10. Line Aman-Jean, 1925;
11. Domınique, 1926;
12. Dr. Sabouroud, 1929;
13. Matmazel Bianchini, 1929;
14. Maria Lani,
    1929;
15. Prenses Murat, 1934;
16. Apollon,
    1936-1946;
17. Assta, 1938;
18. Andre Dunoyer de Segonzac, 1946,
    Jacquelıne’in Büstü.

Kaynak: Türk ve Dünya Ünlüleri
Ansiklopedisi, Cilt 31, Anadolu yayıncılık, 1984.